'So alone and so needed at the same time'... Die woorden las ik onlangs op een Amerikaans forum waarop vrouwen met psychische klachten na een bevalling ervaringen uitwisselen. Ik werd erdoor getroffen. Dit zinnetje drukt krachtig uit waarom een postnatale depressie zo'n ingrijpende ervaring is. Uitgerekend op het moment in je leven waarop je meer dan ooit nodig en verantwoordelijk bent, laat je geestelijke gezondheid je in de steek. Dat is verwarrend, beangstigend en pijnlijk. Nog pijnlijker is het wanneer je van mensen uit je omgeving - en vaak ook van een streng stemmetje in je eigen hoofd -, te horen krijgt dat wat jij voelt ‘onnatuurlijk’ is. ‘Een moeder is toch blij met haar baby?’, en ‘Dit is de mooiste tijd van je leven, geniet ervan, voor je het weet zijn ze groot!’, zijn maar enkele van de bepaald niet helpende opmerkingen die vrouwen met een postnatale depressie moeten incasseren.
Helaas is een postnatale depressie een stuk ‘natuurlijker’ dan veel mensen denken. Sinds mensenheugenis en overal ter wereld, worden vrouwen depressief na een bevalling. Dat overkomt ongeveer 10 procent van de vrouwen. Hoe dat precies komt is niet duidelijk. Er lijkt sprake te zijn van een ingewikkeld samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren. Hoewel we een aantal risicofactoren kennen, is het niet mogelijk te voorspellen welke moeder wel en welke niet een postnatale depressie krijgt.
Wanneer jij tot de tien procent vrouwen behoort die zich in de periode na een bevalling somber, angstig, ernstig gestrest of nerveus voelt, heb je een zwaar lot getrokken, waarvoor je niet zelf hebt gekozen en waaraan je ook niet schuldig bent. Een lot waarvan veel vrouwen terugkijkend constateren dat ze het hun ergste vijand niet zouden toewensen.
Een paar dingen moet je echt weten wanneer je een postnatale depressie hebt – of wanneer je een dierbare daarmee ziet worstelen:
- Je bent niet alleen. 20.000 andere vrouwen zitten, alleen al in Nederland, jaarlijks in hetzelfde schuitje. En ook mannen zijn vaker dan in andere levensfasen depressief wanneer zij net vader zijn geworden.
- Het gaat weer over. Postnatale (postpartum) depressie is een psychische aandoening met een gunstige prognose. Dat wil zeggen dat de depressie in principe altijd weer over gaat en zeker geen voorbode hoeft te zijn van een leven lang psychisch lijden.
- ‘Depression lies’, depressie liegt. Een depressie stompt je positieve gevoelen af en maakt dat je negatief denkt. Dat maakt depressief zijn zo naar. Probeer dat te beseffen en probeer dat wat je depressieve geest je vertelt (‘je bent niet geschikt voor het moederschap, ‘je had nooit met deze man een kind moeten krijgen’ etc.) niet te serieus te nemen, maar te zien als wat het is: een symptoom van je depressie.
Onthoud dat, ook tijdens de zwaarste momenten waarop je je eenzamer voelt dan ooit en je niet kan voorstellen dat dat ooit beter wordt. Dit is niet de mooiste tijd van je leven. Die ligt nog voor je!