Net moeder én depressief: omgaan met nare gevoelens

Wanneer je na de geboorte van je kindje in een depressie belandt, zoals helaas 10 procent van de vrouwen overkomt, raak je overspoeld door nare gevoelens van angst, somberheid, leegte en uitzichtloosheid… Het is voor je herstel belangrijk om te begrijpen hoe je daarmee kunt omgaan.

Depressie betekent letterlijk ‘onderdrukking’. Nu zul je misschien denken: ‘ja, dat klopt, door een depressie worden alle positieve gevoelens onderdrukt’. Dat is ook zo. Een depressie maakt dat je prettige gevoelens als blijheid, trots en dankbaarheid niet of nauwelijks ervaart.

Maar wat je je misschien niet realiseert is dat een depressie ook (en misschien wel vooral) betekent dat je ook je moeilijke gevoelens onderdrukt. Dat klinkt nu vast een beetje tegenstrijdig: ‘Ik word juist overspoeld door negatieve emoties, hoezo zou ik die onderdrukken?’. Maar de kans is heel groot dat jij, terwijl je je zo overspoeld voelt door nare gevoelens, tegelijk vindt dat je die emoties niet zou moeten hebben. Dat ze zo snel mogelijk weg moeten. (‘Wie voelt zich nou zo wanneer ze net een gezond kind heeft gekregen?’, ‘Ik hoor op een roze wolk te zitten, dit slaat nergens op…’ etc. etc.)

Het is begrijpelijk dat je deze gevoelens niet wilt hebben; het is vreselijk rot om je depressief te voelen. En al helemaal wanneer je net een baby hebt gekregen… En toch helpt onderdrukken niet. Want die nare gevoelens zijn er op dit moment nu eenmaal, die krijg je niet ‘weg’ door te vinden dat ze er niet mogen zijn. Sterker nog, ze zullen je des te meer dwars zitten wanneer je ze niet accepteert. [1]

Wanneer je je negatieve gevoelens niet ‘waar’ wilt hebben, loop je ook het risico dat je je rotgevoel (te veel) aan externe oorzaken gaat wijten. Je kunt dan bijvoorbeeld gaan geloven dat je somber bent door je partner, je huis, je baan, het land waar je woont of, het allerpijnlijkste maar meest voorkomende: je baby… Ook het verklaren van je negatieve gevoelens door externe oorzaken, is een manier om die gevoelens te onderdrukken.

Stel je je nare gevoelens voor als een strandbal die je, omdat je die gevoelens liever kwijt dan rijk bent, onder water probeert te duwen (door er niet over te willen praten bijvoorbeeld, of door te zoeken naar een externe oorzaak).  Voel je de tegendruk die de strandbal geeft, en merk je dat je, hoewel je de bal niet meer ziet, je er eigenlijk toch voortdurend mee bezig bent en energie in steekt…?

Je kunt er óók voor kiezen de bal boven water te laten komen en met je mee te dragen. Om de nare gevoelens die je hebt niet weg te drukken maar er te laten zijn. Dan hoef je geen energie te steken in het wegdrukken en ontstaat er gek genoeg juist ruimte voor de positieve gevoelens waar je tijdens een postpartum depressie zo naar snakt…

Er zijn allerlei manieren om je nare gevoelens er meer te laten ‘zijn’. Erover praten is de belangrijkste, met iemand die je niet veroordeelt om je gevoelens maar ze samen met jou kan verduren en er voor je is, ook wanneer je dat heel moeilijk vindt. Maar ook schrijven, tekenen en muziek maken of luisteren zijn manieren om te stoppen met het onderdrukken van je nare gevoelens en deze juist de ruimte te geven. Gun jezelf dat. Hoe tegenstrijdig het misschien ook lijkt, het zal je helpen.

[1] Accepteren is een woord dat snel tot verwarring leidt. Ik bedoel hier met accepteren absoluut niet dat je hoeft te accepteren dat je je zo blijft voelen (dat kan geen mens accepteren), maar wel dat je je nu op dit moment zo voelt.

Voor snelle en deskundige ondersteuning bij psychische klachten na een bevalling kun je terecht bij Postpartum Steun